مشغله خواب کودکان یکی از مسائلی هست که امروزه والدین با آن مشکل دارند. تاثیر خواب شبانه کافی بر روی سلامت بدن و گرفتن انرژی برای روز بعد برکسی پوشیده نیست، اما براساس آن چه که تحقیقات نشان میدهند برخلاف تلاش مکرر والدین بیشتر کودکان دارای مشکلات بی خوابی هستند، شما باید برخی از اختلالات خواب در کودک خود را جدی بگیرید زیرا واقعا مسئله ای مهم است.

اختلال خواب در کودکان + بخش اول

خوابگردی:

خوابگردی به واسطه اختلال در سیستم عصبی  است که در کودک ایجاد می‌شود و می تواند سابقه ارثی هم داشته باشد. درمان آن به کمک پزشک معالج انجام می‌شود. گاهی عوامل دیگری دست به دست هم می‌دهند و مانع خواب کودک می‌شوند؛ از جمله خستگی بیش از حد، از فعالیت های انجام شده. اگر کودک دچار خوابگردی است، دست او را بگیرید و به تخت خوابش برگردانید و کنارش بمانید تا به خواب برود. از تخت خواب های حفاظ‌ دار استفاده کنید. به اتاق او زنگ وصل کنید. به پزشک مراجعه کنید. برنامه نامنظم خواب و بیدار، والدین را خسته و کودک را کم‌خواب می‌کند. پس بهتر است والدین از همان ابتدا اقدام کنند. به این ترتیب که به نق‌های کودک پاسخ ندهند تا خوابش ببرد. با این کار به مرور زمان نق نق های کودک کاهش می‌یابد و کودک راحت‌تر از شب‌های گذشته می‌خوابد. زود بیدار شدن از آزاردهنده‌ترین مشکلات خواب کودک است. مراقب باشید اگر کودک شما صبح زود ساعت ۵ بیدار شد، به او پاداش ندهید. دادن شیشه شیر یا حتی در آغوش گرفتن و بغل کردن و بازی کردن با کودک پس از بیدار شدن، می تواند برای او حکم پاداش را داشته باشد. بنابراین پاداش دادن را هر روز ۵ دقیقه به تأخیر بیندازید.

مشکلات خواب:

اگر فرزندتان در خوابیدن مشکل دارد یا از این که زودتر از معمول بیدار می شود شکایت می کند امکان دارد نشانه ای از بی خوابی باشد، عوامل ایجاد کننده بی خوابی در کودکان بسیار مختلف است که می تواند از جمله استرس، درد یا اختلالات ذهنی ریشه بگیرد. استرس می تواند ناشی از مشکلات مربوط به مدرسه، مسائل اجتماعی، مسائل خانوادگی و یا تغییر در الگوهای عادی زندگی آن ها مانند رفتن به یک شهر جدید باشد، از دیگر علائم مشکلات خواب در کودکان می توان به خر و پف نیز اشاره کرد، برخی از علل شایع خرخر کردن در کودکان عبارتند از عفونت تنفسی، گرفتگی بینی، یا بزرگ شدن لوزه ها باشد حدود ا۳٪ کودکان از تنگی نفس بازدارنده (آپنه) رنج می برند.

راه های پیشگیری از اختلالات خواب کودکان:

تلاش کنید ریشه استرس و تشویش کودک را پیدا کنید و میزان آن را کاهش دهید، امکان دارد کودک شما با دوستانش دچار مشکل شده باشد، یا ممکن است با درس هایش به مشکل برخورده باشد. به او کمک کنید تا آرامشش را بدست آورد، ساعت و برنامه منظم شبانه موجب آرامش در کودکتان می شود. برای به راحتی خوابیدن کودکان حتما قبل از خاموشی و خواب برنامه آرام و لذت بخشی برای فرزندتان تدارک ببینید.

در چه صورت باید به پزشک مراجعه نمود:

در برخی موارد، این اختلالات خواب، کابوس شبانه یا وحشت شبانه را تشکیل می دهند که ممکن است نیاز به تجویز داروهایی خاص به طور موقت داشته باشد.

هرگز سعی نکنید در مورد کودکان آشفته و بی خواب از خود درمانی استفاده کنید، زیرا بیشتر داروهای آرام بخش و خواب آور در کودکان باعث تولید اختلال رشد و اشتها و بسیاری عوارض دیگر نموده و به علاوه اگر اختلال خواب نشانی از یک بیماری زیربنایی جدی اعم از جسمی یا روانی بوده باشد موجب مخفی ماندن آن و عواقب خطرناکتری می شود.

به طور خلاصه در بسیاری از موارد که والدین فرزند خود را بی خواب تصور می کنند، در واقعیت چنین نبوده و نیز بسیاری از این موارد با رعایت موازین ساده، قابل پیشگیری و رفع خواهد بود.

شما می توانید ما را از طریق رادیو قصه برای شنیدن قصه کودکانه صوتی و قصه شب با صدای خاله سمینا دنبال کنید.

اختلال خواب در کودکان + بخش اول

جنسیت: بلوغ زودرس مرکزی، برای دختران بیشتر از پسران اتفاق می‌افتد. با توجه به تغییرات فیزیکی بدن و عوامل دیگر که در پست‌ قبل به آن اشاره کردیم، احتمال جنسیتی برای دختران بیشتر است.

نژاد: اقلیم و جغرافیای هر منطقه شرایط محیطی خاصی را برای وقوع ایجاد می‌کنند. مثلا دختران آفریقایی-آمریکایی به خاطر هوای گرم منطقه و نوع نژادشان، یک سال زودتر از دختران سفید پوست به بلوغ دچار می‌شوند. چنانچه بلوغ در دختران کمتر از ۶ سال این مناطق اتفاق بیفتد، بلوغ زودرس در نظر گرفته می‌شود.

چاقی: در مورد چاقی اثرگذار در بلوغ زودرس، نمی‌شود به منبع دقیق استناد کرد. در کتاب‌های ژنتیک و رشد به طور دقیق به این مسئله پرداخته شده است. ارتباط بین چاقی و ابتلا به بلوغ زودرس به طور دقیقی مشخص نیست، مخصوصا برای دختران کوچک. اما به نظر می‌رسد که این مسئله در مورد پسران صدق نمی‌کند.

ژنتیک: جهش‌های ژنتیکی علت مهم و تاثیرگذاری در ارتباط با بلوغ زودرس هستند. باید گفت در اکثر مواقع این مسئله به صورت ژنتیکی بین اعضای خانواده رخ می‌دهد. یک کودک ممکن است در اثر ابتلای خواهر یا مادرش در گذشته، او هم به بلوغ زودرس مرکزی دچار شود. اما جهش‌های ژنتیکی چگونه باعث بروز چنین مسئله‌ای می‌شوند؟ در واقع جهش‌های ژنتیکی با تاثیرگذاری روی ترشح هورمون‌های جنسی این تغییرات را باعث می‌شوند، که از طریق وراثت، بین اعضای یک خانواده، قابل انتقال است.

فرزندخواندگی بین‌المللی: طبق مطالعات انجام شده، کودکانی که از کشور‌های دیگر به فرزندخواندگی پذیرفته می‌شوند، ۲۰ برابر بیشتر احتمال دارد که به بلوغ زودرس دچار شوند. عدم توجه به سن کودک در این مسئله، علاوه بر بلوغ زودرس، مشکلات روحی و جسمی بسیاری را در‌بر می‌گیرد. پس باید شرایط کودکانی را که وارد دوره بلوغ نشده‌اند، برای جابجایی در نظر گرفت.

اثرات و پیامد‌های بلوغ زودرس

گفته می‌شود که بلوغ زودرس باعث مشکلات جسمی و روحی زیادی می‌شود اما به جزئیات این مسئله نپرداختند. مسائل و مشکلات روحی و جسمی ناشی از بلوغ زودرس، می‌تواند برای مدتی عملکرد شخص را محدود و کند، کند یا حتی دچار نقص آن شود. اگر والدین خیلی زود متوجه این مسئله شوند، با مراجعه به پزشک مخصوص و روانشناس می‌توانند در حل این تعارض به کودکشان کمک کنند. اما بی توجهی به این امر مهم، می‌تواند اثرات جبران ناپذیری را برای دوران حال و آینده کودک داشته باشد.

مواردی که باعث ایجاد مشکلات جسمی و روحی می‌شوند

1. کوتاهی قد

 معمولا کودکانی که به بلوغ زودرس دچار می‌شوند، در ابتدا نسبت به سن‌شان قد بلندتری دارند، اما به مرور در بزرگسالی رشدشان متوقف شده و کوتاه قد می‌شوند. بلوغ زودرس در این کودکان چون زودتر از بلوغ طبیعی شروع شده و پایان می‌یابد، رشد قدی آن‌ها نیز به خاطر طی نکردن بلوغ طبیعی متوقف و کوتاه می‌شود. البته توجه داشته باشید که هر گونه کوتاهی در قد به این مسئله مربوط نمی‌شود. موارد زیادی از جمله وراثت نیز، تعیین کننده این مسئله هستند.

2. مشکلات رفتاری

براساس برخی مطالعات انجام شده، می‌توان برای بلوغ زودرس و مشکلات رفتاری، ارتباط نزدیکی را در نظر گرفت. به خصوص در این زمینه به کودکانی اشاره می‌شود، که در زمینه رشد، با تاخیر قابل توجهی روبرو هستند. با این حال، از نظر متخصصان، این مطالعات از صحت ضعیفی برخوردار است.

3. فعالیت جنسی در سن پایین

این مسئله دغدغه نظام آموزشی و نهاد خانواده است. والدین و معلمان در تلاش هستند که با آموزش‌های لازم، کودکان را از خطرات و مراقبت‌های این کار آگاه کنند. شواهد محکمی برای اثبات این مسئله به صورت خودخواسته  وجود ندارد. اما متاسفانه کودکان بسیاری، مورد تعرض افراد بیمار پدوفیل( کودک آزار) قرار می‌گیرند که خسارات جبران ناپذیری در ذهن و خاطره‌شان می‌ماند.

4. استرس

بلوغ به طور کلی دورانی بحرانی برای کودکان محسوب می‌شود. حتی اگر به موقع نیز اتفاق بیفتد، باز هم فشار روحی و فکری برایشان دارد. در واقع بلوغ مثل طوفان نا به هنگامی سر می‌رسد. با وجود آموزش‌ها و آمادگی‌های قبلی در مورد این مسئله، تعداد زیادی در مواجهه با بلوغ، دچار استرس و اضطراب و فشار می‌شوند. به دلیل تغییراتی که ساختار فیزیکی بدنشان را در‌بر می‌گیرد، ممکن است احساس ناخوشایندی از بزرگ شدن، در ذهنشان شکل بگیرد و ظاهرشان را با همسالان خود مقایسه کنند. اما این امر موقتی است و کودک به مرور با دیدن این تغییرات در همسالانش، به نوعی آرامش خاطر می‌رسد. پس لازم است والدین با کودکانی که بلوغ را زودتر از سنشان تجربه می‌کنند، همراهی کنند تا آن‌ها بهتر این دوره را سپری کنند.

5. خطرات دیگر

نکته مهمی که جای بررسی و تامل دارد این است که، دخترانی که دچار بلوغ زودرس می‌شوند حتما در هر دوره طبق نظر پزشک معاینه شوند تا اندک خطر ابتلا به سرطان سینه در مراحل بعدی زندگی برایشان به وجود نیاید. البته این ادعا به طور دقیقی ثابت نشده است، اما پیشگیری و آگاهی داشتن بهتر از درمان است.

نکات قابل توجه والدین

به عنوان والدین کودک باید علائم بلوغ زودرس را بشناسید و حتما به پزشک متخصص غدد کودکان مراجعه کنید تا وجود این مسئله را تشخیص دهد و تایید کند. هرگز به این مسئله مثل یک بیماری نگاه نکنید. کودکانی که بلوغ زودرس یا علائم آن را دارند، از لحاظ پزشکی، روانی و اجتماعی کاملا سالم هستند. علائمی که به طور اشتباه، به عنوان علائم بلوغ زودرس در نظر گرفته می‌شوند، اغلب ربطی به این اختلال ندارند و به مرور حل می‌شوند.

کودکان به طور طبیعی از بدو تولد با صداهای مختلفی که در اطرافشان شنیده می‌شود آشنا می‌شوند. معمولا تا قبل از ۲۴ ماهگی به طور کامل نمی‌توانند حرف بزنند. والدین با شنیدن هر صدایی از دهان کودک ابراز خوشحالی می‌کنند. لبخند و بوسه به کودک، انگیزه او را برای تکرار آن صداها بیشتر می‌کند.

اکثر والدین با عبور کودک از یک سالگی انتظار شنیدن کلمات بسیاری را از او دارند اما بسیاری از کودکان کلمات زیادی را به زبان نمی‌آورند. جای نگرانی نیست. این یک روند کاملا طبیعی است که برای همه کودکان اتفاق می‌افتد.

شما به عنوان مادر کودک باید به کلماتی که بیان می‌کند توجه کنید. در سال‌های اولیه که کودک شروع به حرف زدن می‌کند باید به مفهوم و منظور او از بیان آن حرف توجه کنیم. کودک ممکن است واژه معنی داری از نظر مادر بگوید اما منظورش چیز دیگری باشد. معمولا کودکان در دنیای خودشان سیر می‌کنند و متوجه چیزی که تکرار می‌کنند نیستند.

باید به او فرصت بدهید تا فرآیند رشد مغزی را پشت سر بگذارد و کم‌کم اولین کلمات را تکرار کند. ادای کلمات برای کودک موجب اشتیاق مادر می‌شود. مادر باید به کودک در یادگیری اولین کلمات و واژه‌ها کمک کند. باید صبور باشد و انتظاری منطقی از کودک داشته باشد. زمانی که حس کرد کودک به طور منطقی توانایی تکلم ندارد باید به متخصص مراجعه کند.

از قدیم می‌گفتن فرزند پسر دیرتر و فرزند دختر زودتر به حرف می‌آید. این مسئله شاید برای مادرانی که فرزند پسر دارند توجیه پذیر نباشد، اما از نظر علمی توجیه پذیر و قابل قبول است. روانپزشک‌ها معتقدند که دختران زودتر حرف زدن را شروع می‌کنند چون برخی از قسمت‌های مغز پسرها که مربوط به رشد چنین مهارت‌هایی است، دیرتر رشد می‌کند.

نشریه تایم اظهار دارد که مادران چون بیشتر با دختران خود صحبت می‌کنند در نتیجه سریع‌ تر حرف می‌زنند در حالی که پسران دیرتر به حرف می‌آیند. هر چه والدین در سال‌های اولیه بیشتر با کودک صحبت کنند، او نیز زودتر به مهارت‌های گفتاری دست پیدا می‌کند. کودک به خاطر این که ۹ ماه در شکم مادر بوده است؛ بنابراین به حرف زدن با مادر تمایل بیشتری دارد و به ارتباط با او واکنش بیشتری نشان می‌دهد. پس به هر میزان که با کودک حرف بزنید او نیز زودتر به حرف می‌آید.

مغز کودک را نرمش دهید

برای کودک خود کتاب بخوانید. مهم نیست که او منظور و معنای کتاب را درک کند. همین که با او حرف بزنید توانایی‌های مغزی او بالا می‌رود. بهتر است از زمان تولد کودک، برایش کتاب بخوانید و با او صحبت کنید این تلاش‌ها قدرت درک مغز او را بالا می‌برد و حتی بر توانایی‌های تحصیلی و آینده او نیز اثر می‌گذارد.

کودکانی که والدین‌شان زیاد با آن‌ها صحبت نمی‌کنند از نظر زبانی عملکرد خوبی ندارند و نسبت به همسالان خود نیز عقب‌تر به نظر می‌رسند. این مسئله به قدری عمیق است که در سال‌های بعد، در مدرسه بروز می‌کند و باعث می‌شود کودک مهارت و توانایی‌های کمتری را به نمایش بگذارد.

مامان، بابا گفتن

از نظر محققان بچه‌ها تا قبل از ۲۴ ماهگی حتی اگر به طور کامل صحبت نمی‌کنند باید تعدادی لغت را بلد باشند و در طول روز از همه یا تعدادی از آن‌ها استفاده کنند. طبق گزارش دیلی میل حدود ۲۵ لغتی که بایدکودکان در طول روز تکرار کنند به ترتیب زیر است: «مامان، بابا، نی‌نی، شیر، سلام، توپ، آره، نه، سگ، چشم، موز، بیسکوییت، گرم، مرسی، حمام، کفش، کتاب،‌ تمام شد، بیشتر، بینی/‌دماغ، آبمیوه، گربه، ماشین، کلاه، بای بای.» چنانچه کودکی تا دوسالگی این کلمات را یاد نگرفت یا نتوانست آن‌ها را بیان کند، باید بگوییم سرعت یادگیری در او پایین است.

ممکن است تعدادی از کودکان بدون داشتن هیچ نقص مغزی، باز هم دیرتر از کودکان دیگر به حرف بیایند.این مسئله باز هم طبیعی است چون میزان رشد در هر کودک با دیگری متفاوت است. بسیاری از کودکانی که تا ۲/۵ سالگی لغات بالا را یاد نگرفته‌اند در امکان دارد در ماه‌های آینده این عقب ماندگی را جبران کنند. اما اگر این مسئله تا ۳ سالگی نیز ادامه پیدا کرد حتما به گفتار درمان، روانپزشک و شنوایی سنج مراجعه کنید تا علت مسئله بررسی شود.

بچگانه حرف نزنید

اگر کودک بر اساس فهم خودش کلمه‌ای را ادا می‌کند سعی نکنید مانند او کلمه را بیان کنید. واژه‌ای که شما تلفظ می‌کنید، توسط کودک به گونه دیگری بیان می‌شود. دقت کنید که با بیان یک کلمه دو تلفظ مختلف به کودک یاد ندهید. این کار او را گیج می‌کند. و یادگیری‌های زبانی او را مختل کرده و به تعویق می‌اندازد. به جای ادای کلمات بچگانه، لحن‌تان را آرام و کودکانه و آهنگین کنید. بچه‌ها از این که به این شکل با آن‌ها صحبت کنید بسیار خوشحال خواهند شد.

خوشحال نشوید، شما را صدا نمی‌کند

زمانی که کودک کلماتی مثل ماما، بابا و دادا را به زبان می‌آورد، خوشحال نشوید. کودک بر اساس آواهایی که در ذهنش وجود دارد آن‌ها را به زبان می‌آورد که هیچ معنای خاصی ندارند. اما از نظر والدین چون شبیه واژه‌های معنی دار بیان شده‌اند پس حتما منظور کودک به آن‌ها بوده است. بچه‌ها در دنیای خودشان هستند و صداهایی که ادا کردن آن برای حنجره‌شان آسان است را بیان می‌کنند.

حرف «د» و «م» یکی از آسان‌ترین حروف برای کودکان است که معمولا زودتر از بقیه حروف تلفظ می‌شوند و والدین تصور می‌کنند کودک حرف زدن را یاد گرفته است. به عقیده زبان شناسان وقتی کلمه‌ای که توسط کودک بیان شده را تکرار می‌کنند باعث آشنایی بیشتر کودک با آن صوت و تکرار آن می‌شوند. به بیان دیگر هر صوت و آوایی اگر برای بزرگسالان معنایی نداشته باشد جدی گرفته نمی‌شود و از چرخه تولید صدای کودک نیز خارج می‌شود.

تلویزیون جای شما را نمی‌گیرد

تلویزیون به رشد ذهنی و زبانی کودک کمک نمی‌کند. بچه‌ها بیشتر از شما و حرف‌هایتان الگوبرداری می‌کنند. آن‌ها در سال‌های اول زندگی از شخصیت‌های کارتونی کمتر یاد می‌گیرند و بیشتر به ارتباط با والدین به خصوص مادرشان تمایل نشان می‌دهند. طبق پژوهش‌های انجام شده سی دی‌های آموزشی و برنامه‌های تلویزیونی تا قبل از دو سالگی هیچ فایده‌ای برای کودکان ندارند، و فقط قدرت خلاقیت و مهارت‌های حرکتی و آموزشی آن‌ها را کاهش می‌دهند.

برای آگاهی از مواردی که مربوط به سلامتی روحی و جسمی کودکان می‌شود به بخش سلامت کودک سایت مراجعه نمایید.

والدین تنها وظیفه ی تهیه نیازهای اساسی کودک مثل غذا و پوشاک و … را ندارند، بلکه باید آگاهی و تربیت جنسی را نیز از طریق صحیح و مناسب به فرزندان خود آموزش و منتقل کنند. اگر راهنمایی های درست  و به موقع از سوی والدین انجام نشود، امکان دارد که فرزندان شما گرفتار کسانی شوند که اطلاعات غلط و بی حد و حصری در اختیار آن ها قرار می دهند و کودکان را دچار انحرافات جنسی می کنند.

درک جنسیت در کودکان + بخش اول

تربیت جنسی را به صورت های گوناگون تعریف کرده اند اما به عقیده روانشناسان، فراهم آوردن زمینه رشد جنسی به گونه ای که همراه با استفاده لازم از غریزه از انحرافات و لغزش های جنسی پیشگیری شود کامل تر است.

توضیح اضافی ممنوع:

بهتر است تا زمانی که کودک سوالی را از شما نپرسیده، بی جهت ذهن او را درگیر و مشغول این مسائل نکنید. بچه ها خودشان در حدود سه سالگی مشتاق دانستن این مسائل هستند.

پس صبور باشید و اجازه دهید خود کودک از شما سوال کند. چون این موضوع نشان می دهد ذهن آن ها، آمادگی پذیرش و تفکیک های جنسیتی را دارد.

کودکان چه نوع رفتارهای جنسی را از خود بروز می دهند:

کودکانی که به تازگی به راه افتاده اند و به اصطلاح تاتی تاتی می کنند، بیشتر اوقات وقتی برهنه می شوند چه در زمان حمام ، چه در زمان شستشو و تعویض لباس، اندام های جنسی خود را لمس می کنند.

آنان در این مرحله احساس شرم و حیا نمی کنند، از آن جایی که برای کودکان لمس کردن اندام بدن خود خوشایند است، والدین نباید واکنش های تندی را نسبت به این عمل کودک از خودشان نشان دهند. که آن ها را دچار شرمساری می کند، زیرا این عمل کودکان به لحاظ سنی توجیه پذیر است.

تاثیر رسانه بر جنسیت کودکان:

عامل دیگری که بر جنسیت تاثیر می گذارد، وجود رسانه هاست. تلوزیون، مجلات و بازی های ویدیویی همواره نگرش هایی را ارائه می دهند که درون چهارچوب ذهنی کودک جای می گیرند.

ممکن است این پیام ها همیشه با ارزش های خانوادگی افراد مختلف هماهنگی نداشته باشد. والدین محترم می توانند با درک بهتر خود از پیچیدگی های جنسیت به فرزندانشان کمک کنند تا با عزت نفس بیشتری رشد کنند و صاحب دانش شوند که مسئولیت پذیری آن ها را در آینده افزایش بدهند.

چرا تربیت جنسی مهم است و نیاز به آموزش دارد:

انسان دارای دو بعد جسمانی و روحانی است. از نظر تاثیر و تاثر متقابل این ابعاد از یک دیگر تربیت او نیز باید همه جانبه و در عین حال هماهنگ باشد. به ویژه آن که رشد این ابعاد همراه با هم و به صورت هم زمان اتفاق نمی افتد.

 پس تربیت باید در هر زمینه ای با رشد آن زمینه مناسب باشد. اندیشمندان و روانشناسان به این نتیجه رسیده اند که در دوران کودکی پایه های اساسی ساختمان شخصیت انسان شکل می گیرد. و دوره نوجوانی به بعد زمان تثبیت شخصیت انسان است.

والدین باید توجه کنند که برای تربیت فرزند باید از کودکی سرمایه گذاری کرد. اگر تربیت به صورت کامل و جامع پیاده شود، باید تربیت جنسی کودک حلقه ای از حلقه های آن باشد و باید بدانیم مسائل جنسی به طور چشم گیری همه ابعاد زندگی را تحت تاثیر خود قرار می دهد. پس توجه به آن بسیار مهم و از ضروریت بسیاری برخوردار است.

 درکل دنیا کودکان بسیار زیادی هستند که دو زبانه پرورش پیدا می کنند. گاهی دو زبانه بودن بسیار مهم و ضروری است، چون امکان دارد والدین کودک کاملا به زبانی در اجتماع آن ها صحبت می شود تسلط نداشته باشند. بنابراین کودک درخانه یک زبان و در مدرسه زبان دیگری را فرا میگیرد. گاهی هم  دو زبانه بودن یک انتخاب است و والدین می خواهند که فرزند آن ها زبان دیگری هم یاد بگیرد، حتی اگر خودشان زبان دیگری را یاد نداشته باشند . زبان دوم می تواند مزایای زیادی را دارا باشد.

آیا کودک میتواند دویا چند زبان را هم زمان یاد بگیرد:

بچه ها می توانند چندین زبان را به طور هم زمان یاد بگیرند. در بسیاری ازنقاط جهان کودک از همان ابتدا چند زبان را هم زمان فرا گیرد. برای رسیدن به هدف رشد چند زبانه کودک به یک مرحله عالی، مهم است که هم درخانه و هم در مهد کودک و مدرسه همه در این مورد نقش فعالی داشته باشند. بسیار لازم و ضروری است که همه ی افرادی که در دور و بر کودکان هستند کودک را در آموزش چند زبان هم زمان، تشویق و حمایت کند. خانواده های مهاجر می توانند برای برقراری ارتباط با آشنایان و دوستان خود، در کشوری که از آن مهاجرت کرده اند، زبان مادری خود را حفظ کنند. در چنین خانواده هایی کودکان می توانند امکانات گسترده ای در حفظ میراث فرهنگی والدین خود داشته باشند.

توافق خانواده در پرورش و رشد کودک دو زبانه:

همکاری و توافق  نظر خانواده جز اولین شرط ها در موفقیت، در پرورش و رشد کودک دو زبانه است. اگر شما و همسرتان زبان مشترکی ندارید، همسرتان ممکن است از این که شما و کودک با هم به زبانی صحبت می کنید که او بلد نیست احساس بدی پیدا می کند.

او از این زبان سری بین شما و کودک احساس نا امنی پیدا می کند، حتی والدینی هم که زبان مشترک دارند ممکن است در این مورد توافق نظر داشته باشند. در این مورد چاره ی کار، حرف زدن و مصالحه است. بسیار مهم و ضروری است که والدین به چاره ای برسند که برای هر دو قابل قبول است و برای کودک نیز مفید است.

برنامه عملی:

برنامه ای را برای پرورش و رشد کودک دو زبانه انتخاب کنید. روش ها و راه حل های زیادی برای این موضوع وجود دارد. یکی از بین آن ها انتخاب کنید و به آن پایبند بوده و عمل کنید. یکی از رایج ترین آن ها صحبت به یک زبان توسط هر والد است.

یکی دیگر از آن ها صحبت کردن کل خانواده به زبانی است که در موقعیت ضعیف تر است. در صورتی که هیچ یک از شما فرصت آموزش و ایجاد ورودی کافی برای فرزند خود را ندارید، راه دیگر استفاده از پرستار، کلاس های بیرون از خانه یا فامیل است.

حرف زدن در کودکان امری بسیار مهم و ضروری است. بسیاری از والدین نمی دانند از چه سنی باید از کودک خود توقع حرف زدن را داشته باشند. توانایی صحبت کردن کودک از اولین کلماتی که به زبان می آورد تا سخن گفتن روان و شیرین او از اتفاقاتی که در مدرسه می افتد به تدریج افزایش می یابد. کودکان مهارت سخن گفتن را از شما و سایر اطرافیانشان می آموزند.

مغز کودک خود را نرمش دهید:

اصلا مهم نیست که کودک شما معنای کتابی را که برای او می خوانید را متوجه می شود و یا این که تک تک کلمات را می فهمد . از نظر محققان و پژوهشگران هر چه بیشتر با کودک خود حرف بزنید توانایی های مغزی او نیز بالاتر می رود.

طبق نوشته گاردین یکی از محققان، اگر هنگام خواب برای کودک خود کتاب بخوانید و درست از زمان تولد با آن ها شروع به صحبت کردن کنید، قدرت شان هر روز بیشتر از روز قبل می شود و همین تلاش ها بر توانایی تحصیلی شان هم تاثیر می گذارد.

طبق گفته پژوهشگران، بچه هایی که والدینشان زیاد با آن ها حرف نمی زنند در تست های زبان عملکرد خوبی را از خود نشان نمی دهند و حتی در ۲۴ ماهگی، حدود شش ماه از همسالان خود عقب تر به نظر می رسند.

با توجه به این بررسی ها این عقب بودن تنها محدود به دوران کودکی او نمی شود و شش سال بعد در مدرسه هم این کودکان مهارت های پایین تری را به نمایش می گذارند.

صداهای کودک قبل از ۱۲ ماهگی:

تا قبل از ۱۲ ماهگی نوزادان صداهای مختلفی را از خود تولید می کنند. که اگر چه در ظاهر معنا و مفهوم خاصی را دارا نیست، اما در واقع از روی همین صداهاست که می توان تشخیص داد که فرآیند رشد و تکامل زبانی و گفتاری کودک براساس مکانیسم درست و طبیعی پیش می رود یا خیر.

کارشناسان می گویند نوزاد تا قبل از ۱۲ ماهگی باید نسبت به صداها حساسیت کاملی پیدا کند و با شنیدن نام چیزها و افرادی که برای او آشنا است واکنش نشان دهد. توجه داشته باشید نوزادانی که با شور و شوق به محیط اطراف نگاه می کنند، اما نسبت به تغییرات صدا واکنشی را نشان نمی دهد احتمالا دچار مشکلات در سیستم شنوایی هستند.

در هر سنی بچه ها چه می گویند:

معمولا اولین علامتی که کودک شما قادر به صحبت کردن است در یک ماهگی ظاهر می شود. در این زمان نوزاد صداهایی مانند آه، او، ها و مانند این ها را می گویند که با گریه کردن کاملا متفاوت است. بعد از مدتی نوزادان شروع به گفتن کلمات بی معنی و یک بخشی مانند ما، دا، با و شبیه به آن می کنند و تا پایان چهار ماهگی هم خندیدن را به خوبی یاد می گیرند.

در نه ماهگی یا اندکی قبل کودک تان با گفتن مامان یا بابا شما را شگفت زده خواهد کرد، البته ممکن است او مخاطب این کلمات را به درستی تشخیص ندهد. در یک سالگی او پدر و مادر خود را به خوبی می شناسد و می تواند با گفتن مامان یا بابا آن ها را صدا بزند. البته او در این زمان خود را هم می شناسد و می فهمد که شما دارید با او صحبت می کنید.

از این زمان به بعد است که کودک شروع به ساختن لغتنامه مخصوص خود می کند و تا ۱۸ ماهگی می تواند تا ۱۰ کلمه را بیان کند، ولی بعضی از کودکان با استعداد و باهوش تا رسیدن به ۲۰ تا ۲۴ ماهگی بیش از ۵۰ کلمه را می توانند بگویند. هر کودکی با دیگری متفاوت است، اما در هر حال بهتر است از این زمان به بعد بیشتر مراقب گفتار خود باشید و کودک را بیشتر مورد توجه خود قرار دهید.

والدین عزیز برای آگاهی از روش های تربیتی درست به سایت رادیو قصه به قسمت تعلیم و تربیت کودک و برای کودکان خود به قسمت قصه کودکانه صوتی مراجعه کنید.