تغذیه کودکان در سال های ابتدایی زندگی زمینه ساز رشد و سلامتی آن ها در زندگی آینده است. بنابراین تغذیه در این دوران اهمیت ویژه ای پیدا می کند.

روش صحیح غذا دادن به کودکان + بخش اول

بچه‌ها در یک سال اول عمرشان رشد نسبتا سریعی دارند، به‌طوری که اگر موقع تولد وزن‌شان سه کیلو باشد تا پایان سال اول به ۹ تا ۱۰ کیلو می‌رسند. طبیعی است که برای داشتن چنین رشد سریعی به انرژی بسیاری هم نیاز دارند و بیش‌تر غذا می‌خورند، اما با ورود به سال دوم سرعت رشد بچه‌ها کاهش پیدا می‌کند و این روند کند تا نزدیکی‌های سن بلوغ هم ادامه می یابد. پس اگر فکر می‌کنید کاهش میل و اشتهای بچه‌های دو ساله و بزرگ‌تر نسبت به غذا خوردن به‌خاطر بدغذایی است دچار سوءتفاهم شده‌اید.

چند نکته رفتاری مهم در تغذیه کودک:

والدین باید در هنگام غذا دادن به کودک خود مواردی را رعایت کنند که باعث افزایش اشتها و ترغیب کودک به خوردن غذا شود. چند نکته شامل:

۱-دادن وقت كافی در زمان صرف غذا بسیار مهم و ضروری است و باید از شتاب و عجله درهنگام غذاخوردن پرهیز كرد.

۲- دادن غذای یكنواخت و تكراری به کودک سبب بیزاری می شود. حتی اگر غذایی كه مورد علاقه ی كودك است، پشت سرهم و تكراری به كودك داده شود، از خوردن آن خودداری خواهد كرد.

۳- نخوردن برخی از غذاها ممكن است به علت تقلید كودك از اطرافیانش باشد.

۴- خستگی كودك جزمهم ترین عامل از بین بردن اشتهای اوست. بهتر است بعد از استراحت به كودك غذا داده شود.

۵- آب میوه ی طبیعی بهتر از نوع آب میوه های صنعتی آن است چرا كه به نوع صنعتی آن ماده ی قندی، رنگ و ماده ی معطر اضافه شده است.

رفتار پدر و مادرها:

اولین معلم تغذیه هر کودکی مادر اوست. بچه‌ها تا قبل از شروع غذای کمکی تصوری درباره طعم‌های غذاهای مختلف ندارند و در درجه اول مادرها هستند که باعث شکل‌گیری ذائقه کودکان می‌شوند. اگر شما از همان اول طعم خوراکی‌های چرب، شور یا خیلی شیرین را به فرزندتان چشانده باشید، چه‌طور انتظار دارید که او در سه یا چهار سالگی سبزیجات آب‌پز را بدون نق‌نق و بهانه‌گیری بخورد؟

اصولا کودکان موجودات مقلدی هستند و از کوچک‌ترین رفتارهای پدر، مادر و اطرافیان‌شان تقلید می‌کنند. بنابراین عادت‌های غذایی خانواده بر بچه‌ها هم اثر می‌گذارد و بدغذایی بچه‌های کوچک معمولا انعکاسی از روش‌های نادرست تغذیه‌ای خانواده است که با روش‌های مقابله‌ای غلط والدین بدتر هم می‌شود.

خودمختاری در کشیدن غذا: 

محققان براساس تحقیقات خود می‌گویند: این که به کودکان اجازه بدهیم برای خودشان غذا بکشند، آن‌ها را ترغیب و تشویق می‌کند تا انواع تازه ای از غذاها را امتحان کنند. وقتی غذای اعضای خانواده کشیده شده روی میز قرار می‌گیرد، بچه‌ها هرگز توانایی درک علایم گرسنگی را پیدا نمی کنند. توصیه محققان این است که اگر تحمل کمی ریخت و پاش را دارید، به بچه‌ها اجازه بدهید خودشان غذایشان را بکشند. 

والدین عزیز برای آگاهی از روش های تربیتی درست به سایت رادیو قصه به قسمت تعلیم و تربیت کودک و برای کودکان خود به قسمت قصه کودکانه صوتی مراجعه کنید.

زنگ تفریح قبل از غذا خوردن کودک:

برنامه ریزی برای بازی قبل از وعده‌های غذایی، می‌تواند به بیشتر غذاخوردن بچه‌ها کمک بسیاری کند. محققان دریافتند، وجود یک زنگ تفریح پیش از ناهار، مصرف سبزی و میوه‌ها را در کودکان تا ۵۴ درصد افزایش می‌دهد. 

ظاهر غذا را باب میل کودکان درست کنید: 

اصولا بچه ها سبزیجات نمی خورند، چون سبزیجات نه مزه خاصی دارد نه ته دلشان را می گیرد. اگر می خواهید برای مثال فرزندتان سبزی بخورد، آن را در کنار مواد غذایی سیر کننده سرو کنید.
سعی کنید بشقاب غذا را آن گونه که دوست دارد، تزیین کنید. مثلا اگر فرزندتان گوجه فرنگی را در سالاد کنار می گذارد، آن را رنده یا پوره کنید و به سس سالاد بیفزایید.

به زمان گرسنگی او توجه کنید: 

فرزندتان بهتر از شما می داند گرسنه است یا نه. اگر او را مجبور به خوردن کنید، تنظیم اشتهای درونی او به هم می ریزد. اگر فقط چند قاشق غذا می خورد و بعد دلش دسر می خواهد، به او سخت نگیرید. اجازه بدهید لذت خوردن در او شکل بگیرد.

روش صحیح غذا دادن به کودکان + بخش اول

آمارها نشان می دهد بیشتر کودکان مدت ها قبل از ورودشان مدرسه با جعبه جادویی آشنا شده اند. تا جایی که حتی دو سوم نوزادان و کودکان نوپا هم به طور متوسط روزانه دو ساعت تلویزیون تماشا می کنند، درحالی که این وضعیت در کودکان بزرگتر شدت بیشتری دارد، به طوری که آن ها نه تنها به تماشای کارتون ها و برنامه های تلویزیونی قناعت نمی کنند، بلکه خود مجهز به سیستم سیار سی دی کارتون و برنامه کودک های مختلفی هستند، که امکان استفاده از آن باید در هر مکان و هر زمان از شبانه روز نیزبرایشان امکان پذیر باشد.

همواره پزشکان توصیه می کنند که کودکان زیر دو سال نباید تلویزیون تماشا کنند و کودکان بزرگ تر از دو سال نیز باید حداکثر روزی دو ساعت تلویزیون تماشا کنند. بنابراین تماشای زیاد تلویزیون در کودکان آن ها را در آینده با مشکلات مختلفی روبرو می کند.

عوارض تماشای زیاد تلویزیون در کودکان:

محققان در جدیدترین تحقیقاتی که در خصوص کودکان داشته اند، متوجه شده اند تماشای بیش از حد تلویزیون در سن دو سالگی، می تواند بر عادات غلط غذایی در ۱۳ سالگی تاثیر گذار باشد و موجب ایجاد مشکلات تغذیه ای در آن ها شود. 
محققان علوم پزشکی در دانشگاه مونترال کانادا اعلام کردند کودکان دو ساله که بیش از حد تلویزیون تماشا می کنند در بزرگسالی، بیشتر از دیگران به مشکلات تغذیه ای دچار می شوند و عملکرد آنها در مدرسه نیز بسیار ضعیف تر خواهد بود .

 از تماشای تلویزیون و ویدئو هنگام بازی کردن، اجتناب کنید

کودکان به زمانی برای بازی و ارتباط با دوستان‌شان بسیار احتیاج دارند، در این مواقع تلویزیون تنها مانع برای آن‌هاست. یک قانون ثابت در خانواده خود بگذارید و از دیگر والدین نیز بخواهید تا زمانی که کودک شما برای بازی به خانه آن‌ها رفت، به قانون «ممنوعیت تلویزیون در زمان بازی» شما احترام بگذارند.

والدین عزیز برای آگاهی از روش های تربیتی درست به سایت رادیو قصه به قسمت تعلیم و تربیت کودک و برای کودکان خود به قسمت قصه کودکانه صوتی مراجعه کنید.

الگو پذیری کودکان:                        

ذهن کودک مانند لوح سفیدی است که روی آن هیچ خط و شکلی کشیده نشده است، بنابراین کودک به راحتی به وسیله رنگ، شکل، حرکات، رفتار و فلسفه این کارتون‌ها تأثیر می‌پذیرد و حتی امیال و آرزوهایش را از طریق ابراز احساسات و بیان افکار نسبت به تصاویر کارتونی دنبال می‌کند؛ در واقع کودک به وسیله کارتون‌هایی که ساعت‌ها وقت خود را برای تماشای آن صرف کرده، در سراسر زندگی تأثیر می‌پذیرد و از آن ها جهت فکری و روانی می گیرد و حتی یاد می‌گیرد که چگونه در زندگی نقش داشته باشد.

معمولا کودکان از بین شخصیت های انیمیشن هایی که می بیند، الگوهای خودشان را انتخاب می کنند و با همسان‌سازی، الگوبرداری و همانندسازی رفتار، الگوها را در حرکاتشان اجرا و تقلید می‌کنند، مثلا پوشش نامناسب شخصیت های انیمیشن باعث الگوبرداری غلط و مغایر با فرهنگ کشور در کودکان می شود یا مشاهده قهرمان انیمیشن در حال مصرف سیگار، الگوی نادرستی برای آنان است.

از این رو می توان گفت سازندگان کارتون در کشورهای مبدا، گاه از روی غرض ورزی و حتی گاه بدون عمد، فرهنگ، ارزش و هنجارهایی را به تصویر می کشند که با افکار و فرهنگ کودک مصرف کننده سایر کشورها تفاوت و تضاد  بسیاری دارد و بی تردید در این صورت اندیشه ی کودکان از اصالت فرهنگی خویش دور شده و مواجهه با دوگانگی و تضاد شخصیتی و فرهنگی حتمی خواهد بود.

یک برنامه خوب تلویزیونی چه ویژگی های را دارد:
– بچه حوصله اش سر نمی رود
– او را به گوش دادن و سوال پرسیدن تشویق می کند
– به او کمک می کند تا لغات بیشتری یاد بگیرد
– احساس خوبی نسبت به خودش پیدا می کند
– عقاید، نظرات و چیزای خوبی به او یاد می دهد

کودکان به طور طبیعی از بدو تولد با صداهای مختلفی که در اطرافشان شنیده می‌شود آشنا می‌شوند. معمولا تا قبل از ۲۴ ماهگی به طور کامل نمی‌توانند حرف بزنند. والدین با شنیدن هر صدایی از دهان کودک ابراز خوشحالی می‌کنند. لبخند و بوسه به کودک، انگیزه او را برای تکرار آن صداها بیشتر می‌کند.

اکثر والدین با عبور کودک از یک سالگی انتظار شنیدن کلمات بسیاری را از او دارند اما بسیاری از کودکان کلمات زیادی را به زبان نمی‌آورند. جای نگرانی نیست. این یک روند کاملا طبیعی است که برای همه کودکان اتفاق می‌افتد.

شما به عنوان مادر کودک باید به کلماتی که بیان می‌کند توجه کنید. در سال‌های اولیه که کودک شروع به حرف زدن می‌کند باید به مفهوم و منظور او از بیان آن حرف توجه کنیم. کودک ممکن است واژه معنی داری از نظر مادر بگوید اما منظورش چیز دیگری باشد. معمولا کودکان در دنیای خودشان سیر می‌کنند و متوجه چیزی که تکرار می‌کنند نیستند.

باید به او فرصت بدهید تا فرآیند رشد مغزی را پشت سر بگذارد و کم‌کم اولین کلمات را تکرار کند. ادای کلمات برای کودک موجب اشتیاق مادر می‌شود. مادر باید به کودک در یادگیری اولین کلمات و واژه‌ها کمک کند. باید صبور باشد و انتظاری منطقی از کودک داشته باشد. زمانی که حس کرد کودک به طور منطقی توانایی تکلم ندارد باید به متخصص مراجعه کند.

از قدیم می‌گفتن فرزند پسر دیرتر و فرزند دختر زودتر به حرف می‌آید. این مسئله شاید برای مادرانی که فرزند پسر دارند توجیه پذیر نباشد، اما از نظر علمی توجیه پذیر و قابل قبول است. روانپزشک‌ها معتقدند که دختران زودتر حرف زدن را شروع می‌کنند چون برخی از قسمت‌های مغز پسرها که مربوط به رشد چنین مهارت‌هایی است، دیرتر رشد می‌کند.

نشریه تایم اظهار دارد که مادران چون بیشتر با دختران خود صحبت می‌کنند در نتیجه سریع‌ تر حرف می‌زنند در حالی که پسران دیرتر به حرف می‌آیند. هر چه والدین در سال‌های اولیه بیشتر با کودک صحبت کنند، او نیز زودتر به مهارت‌های گفتاری دست پیدا می‌کند. کودک به خاطر این که ۹ ماه در شکم مادر بوده است؛ بنابراین به حرف زدن با مادر تمایل بیشتری دارد و به ارتباط با او واکنش بیشتری نشان می‌دهد. پس به هر میزان که با کودک حرف بزنید او نیز زودتر به حرف می‌آید.

مغز کودک را نرمش دهید

برای کودک خود کتاب بخوانید. مهم نیست که او منظور و معنای کتاب را درک کند. همین که با او حرف بزنید توانایی‌های مغزی او بالا می‌رود. بهتر است از زمان تولد کودک، برایش کتاب بخوانید و با او صحبت کنید این تلاش‌ها قدرت درک مغز او را بالا می‌برد و حتی بر توانایی‌های تحصیلی و آینده او نیز اثر می‌گذارد.

کودکانی که والدین‌شان زیاد با آن‌ها صحبت نمی‌کنند از نظر زبانی عملکرد خوبی ندارند و نسبت به همسالان خود نیز عقب‌تر به نظر می‌رسند. این مسئله به قدری عمیق است که در سال‌های بعد، در مدرسه بروز می‌کند و باعث می‌شود کودک مهارت و توانایی‌های کمتری را به نمایش بگذارد.

مامان، بابا گفتن

از نظر محققان بچه‌ها تا قبل از ۲۴ ماهگی حتی اگر به طور کامل صحبت نمی‌کنند باید تعدادی لغت را بلد باشند و در طول روز از همه یا تعدادی از آن‌ها استفاده کنند. طبق گزارش دیلی میل حدود ۲۵ لغتی که بایدکودکان در طول روز تکرار کنند به ترتیب زیر است: «مامان، بابا، نی‌نی، شیر، سلام، توپ، آره، نه، سگ، چشم، موز، بیسکوییت، گرم، مرسی، حمام، کفش، کتاب،‌ تمام شد، بیشتر، بینی/‌دماغ، آبمیوه، گربه، ماشین، کلاه، بای بای.» چنانچه کودکی تا دوسالگی این کلمات را یاد نگرفت یا نتوانست آن‌ها را بیان کند، باید بگوییم سرعت یادگیری در او پایین است.

ممکن است تعدادی از کودکان بدون داشتن هیچ نقص مغزی، باز هم دیرتر از کودکان دیگر به حرف بیایند.این مسئله باز هم طبیعی است چون میزان رشد در هر کودک با دیگری متفاوت است. بسیاری از کودکانی که تا ۲/۵ سالگی لغات بالا را یاد نگرفته‌اند در امکان دارد در ماه‌های آینده این عقب ماندگی را جبران کنند. اما اگر این مسئله تا ۳ سالگی نیز ادامه پیدا کرد حتما به گفتار درمان، روانپزشک و شنوایی سنج مراجعه کنید تا علت مسئله بررسی شود.

بچگانه حرف نزنید

اگر کودک بر اساس فهم خودش کلمه‌ای را ادا می‌کند سعی نکنید مانند او کلمه را بیان کنید. واژه‌ای که شما تلفظ می‌کنید، توسط کودک به گونه دیگری بیان می‌شود. دقت کنید که با بیان یک کلمه دو تلفظ مختلف به کودک یاد ندهید. این کار او را گیج می‌کند. و یادگیری‌های زبانی او را مختل کرده و به تعویق می‌اندازد. به جای ادای کلمات بچگانه، لحن‌تان را آرام و کودکانه و آهنگین کنید. بچه‌ها از این که به این شکل با آن‌ها صحبت کنید بسیار خوشحال خواهند شد.

خوشحال نشوید، شما را صدا نمی‌کند

زمانی که کودک کلماتی مثل ماما، بابا و دادا را به زبان می‌آورد، خوشحال نشوید. کودک بر اساس آواهایی که در ذهنش وجود دارد آن‌ها را به زبان می‌آورد که هیچ معنای خاصی ندارند. اما از نظر والدین چون شبیه واژه‌های معنی دار بیان شده‌اند پس حتما منظور کودک به آن‌ها بوده است. بچه‌ها در دنیای خودشان هستند و صداهایی که ادا کردن آن برای حنجره‌شان آسان است را بیان می‌کنند.

حرف «د» و «م» یکی از آسان‌ترین حروف برای کودکان است که معمولا زودتر از بقیه حروف تلفظ می‌شوند و والدین تصور می‌کنند کودک حرف زدن را یاد گرفته است. به عقیده زبان شناسان وقتی کلمه‌ای که توسط کودک بیان شده را تکرار می‌کنند باعث آشنایی بیشتر کودک با آن صوت و تکرار آن می‌شوند. به بیان دیگر هر صوت و آوایی اگر برای بزرگسالان معنایی نداشته باشد جدی گرفته نمی‌شود و از چرخه تولید صدای کودک نیز خارج می‌شود.

تلویزیون جای شما را نمی‌گیرد

تلویزیون به رشد ذهنی و زبانی کودک کمک نمی‌کند. بچه‌ها بیشتر از شما و حرف‌هایتان الگوبرداری می‌کنند. آن‌ها در سال‌های اول زندگی از شخصیت‌های کارتونی کمتر یاد می‌گیرند و بیشتر به ارتباط با والدین به خصوص مادرشان تمایل نشان می‌دهند. طبق پژوهش‌های انجام شده سی دی‌های آموزشی و برنامه‌های تلویزیونی تا قبل از دو سالگی هیچ فایده‌ای برای کودکان ندارند، و فقط قدرت خلاقیت و مهارت‌های حرکتی و آموزشی آن‌ها را کاهش می‌دهند.

برای آگاهی از مواردی که مربوط به سلامتی روحی و جسمی کودکان می‌شود به بخش سلامت کودک سایت مراجعه نمایید.

 درکل دنیا کودکان بسیار زیادی هستند که دو زبانه پرورش پیدا می کنند. گاهی دو زبانه بودن بسیار مهم و ضروری است، چون امکان دارد والدین کودک کاملا به زبانی در اجتماع آن ها صحبت می شود تسلط نداشته باشند. بنابراین کودک درخانه یک زبان و در مدرسه زبان دیگری را فرا میگیرد. گاهی هم  دو زبانه بودن یک انتخاب است و والدین می خواهند که فرزند آن ها زبان دیگری هم یاد بگیرد، حتی اگر خودشان زبان دیگری را یاد نداشته باشند . زبان دوم می تواند مزایای زیادی را دارا باشد.

آیا کودک میتواند دویا چند زبان را هم زمان یاد بگیرد:

بچه ها می توانند چندین زبان را به طور هم زمان یاد بگیرند. در بسیاری ازنقاط جهان کودک از همان ابتدا چند زبان را هم زمان فرا گیرد. برای رسیدن به هدف رشد چند زبانه کودک به یک مرحله عالی، مهم است که هم درخانه و هم در مهد کودک و مدرسه همه در این مورد نقش فعالی داشته باشند. بسیار لازم و ضروری است که همه ی افرادی که در دور و بر کودکان هستند کودک را در آموزش چند زبان هم زمان، تشویق و حمایت کند. خانواده های مهاجر می توانند برای برقراری ارتباط با آشنایان و دوستان خود، در کشوری که از آن مهاجرت کرده اند، زبان مادری خود را حفظ کنند. در چنین خانواده هایی کودکان می توانند امکانات گسترده ای در حفظ میراث فرهنگی والدین خود داشته باشند.

توافق خانواده در پرورش و رشد کودک دو زبانه:

همکاری و توافق  نظر خانواده جز اولین شرط ها در موفقیت، در پرورش و رشد کودک دو زبانه است. اگر شما و همسرتان زبان مشترکی ندارید، همسرتان ممکن است از این که شما و کودک با هم به زبانی صحبت می کنید که او بلد نیست احساس بدی پیدا می کند.

او از این زبان سری بین شما و کودک احساس نا امنی پیدا می کند، حتی والدینی هم که زبان مشترک دارند ممکن است در این مورد توافق نظر داشته باشند. در این مورد چاره ی کار، حرف زدن و مصالحه است. بسیار مهم و ضروری است که والدین به چاره ای برسند که برای هر دو قابل قبول است و برای کودک نیز مفید است.

برنامه عملی:

برنامه ای را برای پرورش و رشد کودک دو زبانه انتخاب کنید. روش ها و راه حل های زیادی برای این موضوع وجود دارد. یکی از بین آن ها انتخاب کنید و به آن پایبند بوده و عمل کنید. یکی از رایج ترین آن ها صحبت به یک زبان توسط هر والد است.

یکی دیگر از آن ها صحبت کردن کل خانواده به زبانی است که در موقعیت ضعیف تر است. در صورتی که هیچ یک از شما فرصت آموزش و ایجاد ورودی کافی برای فرزند خود را ندارید، راه دیگر استفاده از پرستار، کلاس های بیرون از خانه یا فامیل است.

حرف زدن در کودکان امری بسیار مهم و ضروری است. بسیاری از والدین نمی دانند از چه سنی باید از کودک خود توقع حرف زدن را داشته باشند. توانایی صحبت کردن کودک از اولین کلماتی که به زبان می آورد تا سخن گفتن روان و شیرین او از اتفاقاتی که در مدرسه می افتد به تدریج افزایش می یابد. کودکان مهارت سخن گفتن را از شما و سایر اطرافیانشان می آموزند.

مغز کودک خود را نرمش دهید:

اصلا مهم نیست که کودک شما معنای کتابی را که برای او می خوانید را متوجه می شود و یا این که تک تک کلمات را می فهمد . از نظر محققان و پژوهشگران هر چه بیشتر با کودک خود حرف بزنید توانایی های مغزی او نیز بالاتر می رود.

طبق نوشته گاردین یکی از محققان، اگر هنگام خواب برای کودک خود کتاب بخوانید و درست از زمان تولد با آن ها شروع به صحبت کردن کنید، قدرت شان هر روز بیشتر از روز قبل می شود و همین تلاش ها بر توانایی تحصیلی شان هم تاثیر می گذارد.

طبق گفته پژوهشگران، بچه هایی که والدینشان زیاد با آن ها حرف نمی زنند در تست های زبان عملکرد خوبی را از خود نشان نمی دهند و حتی در ۲۴ ماهگی، حدود شش ماه از همسالان خود عقب تر به نظر می رسند.

با توجه به این بررسی ها این عقب بودن تنها محدود به دوران کودکی او نمی شود و شش سال بعد در مدرسه هم این کودکان مهارت های پایین تری را به نمایش می گذارند.

صداهای کودک قبل از ۱۲ ماهگی:

تا قبل از ۱۲ ماهگی نوزادان صداهای مختلفی را از خود تولید می کنند. که اگر چه در ظاهر معنا و مفهوم خاصی را دارا نیست، اما در واقع از روی همین صداهاست که می توان تشخیص داد که فرآیند رشد و تکامل زبانی و گفتاری کودک براساس مکانیسم درست و طبیعی پیش می رود یا خیر.

کارشناسان می گویند نوزاد تا قبل از ۱۲ ماهگی باید نسبت به صداها حساسیت کاملی پیدا کند و با شنیدن نام چیزها و افرادی که برای او آشنا است واکنش نشان دهد. توجه داشته باشید نوزادانی که با شور و شوق به محیط اطراف نگاه می کنند، اما نسبت به تغییرات صدا واکنشی را نشان نمی دهد احتمالا دچار مشکلات در سیستم شنوایی هستند.

در هر سنی بچه ها چه می گویند:

معمولا اولین علامتی که کودک شما قادر به صحبت کردن است در یک ماهگی ظاهر می شود. در این زمان نوزاد صداهایی مانند آه، او، ها و مانند این ها را می گویند که با گریه کردن کاملا متفاوت است. بعد از مدتی نوزادان شروع به گفتن کلمات بی معنی و یک بخشی مانند ما، دا، با و شبیه به آن می کنند و تا پایان چهار ماهگی هم خندیدن را به خوبی یاد می گیرند.

در نه ماهگی یا اندکی قبل کودک تان با گفتن مامان یا بابا شما را شگفت زده خواهد کرد، البته ممکن است او مخاطب این کلمات را به درستی تشخیص ندهد. در یک سالگی او پدر و مادر خود را به خوبی می شناسد و می تواند با گفتن مامان یا بابا آن ها را صدا بزند. البته او در این زمان خود را هم می شناسد و می فهمد که شما دارید با او صحبت می کنید.

از این زمان به بعد است که کودک شروع به ساختن لغتنامه مخصوص خود می کند و تا ۱۸ ماهگی می تواند تا ۱۰ کلمه را بیان کند، ولی بعضی از کودکان با استعداد و باهوش تا رسیدن به ۲۰ تا ۲۴ ماهگی بیش از ۵۰ کلمه را می توانند بگویند. هر کودکی با دیگری متفاوت است، اما در هر حال بهتر است از این زمان به بعد بیشتر مراقب گفتار خود باشید و کودک را بیشتر مورد توجه خود قرار دهید.

والدین عزیز برای آگاهی از روش های تربیتی درست به سایت رادیو قصه به قسمت تعلیم و تربیت کودک و برای کودکان خود به قسمت قصه کودکانه صوتی مراجعه کنید.