بسیاری بر این باورند که خلاقیت استعدادی ذاتی است. اما خلاقیت یک مهارت کاملا یاد گرفتنی است. خلاقیت و بهره هوشی در همه بچه‌ها به یک اندازه نیست. خلاقیت به روش‌های مختلفی یادگیری می‌شود و فواید زیادی برای هماهنگی بین ذهن و جسم کودکان دارد. کودکی که این مهارت را دارد و آن را در خود تقویت می‌کند مهارت‌های حل مسئله، برخورد با مشکلات و انعطاف‌پذیری را یاد میگیرد. بهتر تصمیم‌گیری می‌کند و امکان بیشتری برای بروز احساسات دارد.
خلاقیت مستقیم روی قوه تخیل کودک اثر می‌گذارد. کودک خلاق به طور دائم کارهای خلاقانه از خودش بروز می‌دهد در نتیجه اعتماد به نفس بالاتری دارد و به خوبی می‌تواند در مقابل درد مقاوم باشد. خلاقیت به کودک کمک می‌کند مهارت‌های اجتماعی را در خودش پرورش دهد.
راه‌های زیادی برای پرورش خلاقیت کودکان وجود دارد که بهتر است والدین از زمان کودکی پیگیر یادگیری و تقویت خلاقیت کودک باشند. خلاقیت کودک علاوه بر رشد فکری، شادی و سلامتی نیز به همراه دارد و کلید بزرگی برای موفقیت‌های پیش روی کودک است. خلاقیت در هر زمینه‌ای کاربرد دارد و به کار هنری و موسیقی ممحدود نمی‌شود. این مسئله در ریاضیات، علوم طبیعی و حتی هوش اجتماعی و هوش هیجانی نیز کاربرد دارد.
کودکان خلاق نسبت به تغییرات سازگارتر هستند، از تکنولوژی روز به روش خلاقانه خودشان استفاده می‌کنند و آن را تبدیل به فرصت‌های جدید می‌کنند.
ذهن خلاق، فکر خلاق می‌سازد و باعث عملکرد خلاقانه می‌شود. فردی که خلاقیت قوی دارد مسائل را متفاوت از دیگران می‌بیند و در هنگام بروز مشکلات به سادگی آن را حل می‌کند و دغدغه تصمیم‌گیری ندارد.
دوران کودکی برای فرزندان امروز بسیار تغییر کرده و همه چی از پیش تعیین شده و آماده است. اسباب بازی‌های جدید و متنوع که براساس شخصیت‌های کارتونی ساخته شده‌اند همه چیز را برای سرگرمی کودک فراهم کرده‌اند. این دستور‌العمل‌های از پیش تعیین شده قوه تخیل کودک را ضعیف می‌کنند چون کودک برای هر سوال جوابی آماده در کنارش دارد به صرافت استفاده از خلاقیت نمی‌افتد.
بازی یکی از راه‌های بروز خلاقیت کودکان است. کودکان امروز خلاقیتی برای کشف یک بازی بروز نمی‌دهند و تخیل محدودی دارند. دنیای مدرن تمام فضای لازم برای سرگرمی کودک را فراهم کرده است. وقتی تخیل کودک به کار نیفتد و خلاقیتی بروز ندهد، کودک تبدیل به شخصیتی منفعل و بدون تغییر می‌ماند که کشش یادگیری ندارد و ترجیح می‌دهد که نقش‌های از پیش تعیین شده دیگران را اجرا کند.
روش‌هایی برای رشد خلاقیت کودکان
منابع لازم را برای کارهای خلاقانه در اختیارشان قرار دهید
کودکان برای شروع بازی‌های خودانگیخته نیاز به زمان دارند تا با فکر کردن شخصیت‌ها و قوانین بازی را تعیین کنند و مواردی را به آن اضافه کنند. اگر والدین برای کودکان چارچوب و دستورالعمل بگذارند، ساختار تخیل کودک غیرفعال می‌شود. فرصت و زمان مناسب در اختیار کودک خود بگذارید و نگران او نباشید.
فضایی مختص کارهای خلاقانه داشته باشید
یک فضایی در اختیار کودک بگذارید که در آن جا بتواند شلوغ‌کاری کند و نگران به هم ریختگی نباشد. این فضا لازم نیست حتما بزرگ باشد، خلاقیت در محیط‌های محدود بیشتر رشد می‌کند. بگذارید کودک در اتاقش راحت باشد و احساس کند پادشاه این اتاق است و کنترل آن در دست او است.
بسیاری از افراد فضایی را در پارکینگ یا زیرزمین برای کودک ایجاد می‌کنند تا بتواند نقش‌های متفاوتی را آن جا بازی کند و وسایل، لگو‌ها و اسباب بازی را در کنار خود داشته باشد.
سادگی را مد نظر قرار دهید
لزومی ندارد والدین خود را درگیر انتخاب وسایل بازی جدید برای کودک بکنند. بازی باید به وسیله خود کودک و با استفاده از لگو‌ها و چیز‌هایی که در دسترس دارد یا در منزل بی‌استفاده مانده طراحی شود. هر چه دست کودک در این زمینه خالی باشد بیشتر تخیل را به کارمی‌گیرد.
هدایای فرزندتان را مدیریت کنید
وسایل و هدایای کودک را در کشو یا جعبه‌هایی قرار دهید تا مدیریت آن برای کودک آسان باشد. اگر کسی از شما پرسید چه هدیه‌ای برای او مناسب است؛ لوازم هنری، اجزای ساختنی، وسایل کاردستی و گِل بازی را مثال بزنید.
خانه خود را به محل بروز خلاقیت تبدیل کنید
علاوه بر فضایی که برای انجام کارهای خلاقانه در اختیار کودک می‌گذارید، سعی کنید فضای خانه را نیز متناسب با حال و هوای خلاقانه کودک آماده کنید. کودک نیاز به دستورالعمل شما ندارد. او فقط نیاز به یک مسیر باز برای تخیل دارد.
ایده‌پردازی را وسوسه کنید
کودکان را وسوسه کنید که نظرات خود را چه موافق، چه مخالف بیان کنند. در ذهنتان ایده‌های او را ارزش گذاری نکنید. برای کودک همین که تخیل کند و به خلق ایده بپردازد، تمرکز خلاقانه ایجاد می‌شود. مهم نیست ایده عملی است یا نه، مهم بروز ایده است. ارزیابی ایده در خلاقیت جایگاهی ندارد. کودکان باید هر چه می‌تواند تخیل کند.
به کودکان کمک کنید حواس خود را به کار بیندازند
هر چه بیشتر حواس کودک را درگیر کنید خلاقیت او بیشتر پرورش پیدا می‌کند. فضایی را فراهم کنید که بتواند حواس خود را به کار بیندازد. او را به سفر یا کتابخانه و موزه ببرید. عکس‌هایی از مناطق مختلف دنیا به او نشان دهید. مثلا با دیدن تصاویری از دشت‌های آفریقا از او بخواهید حیوانات آن جا را توصیف کند. بگوید چه بویی به مشامش می‌رسد. در هوای گرم حیوانات چطور زندگی می‌کنند.
کودکان را تشویق کنید شکست بخورند و اشتباه کنند
زمانی که کودک شهامت برخورد با شکست‌هایش را داشته باشد از قضاوت دیگران نمی‌ترسد و افکار خلاقانه‌اش را مهار نمی‌کند. بگذارید اشتباه کند و خیلی راحت آن را بیان کند. حتی خود شما با بیان اشتباهاتتان باعث عادی جلوه دادن اشتباه کردن می‌شوید و او سعی می‌کند نسبت به اشتباهش فکر کند. به اشتباهات خودتان بخندید و بگذارید او در کنار شما احساس راحتی کند و اشتباهاتش را با شما در میان بگذارد.
نوآوری و خلاقیت کودکان را تحسین کنید
دیوار‌ها را با کارهای هنری آنها بپوشانید و درباره هنرمندان محبوبتان با او صحبت کنید. از علاقه‌ای که به رشته‌های هنری دارید بگویید. اطلاعاتی که از حرف‌های شما کسب می‌کند به شناخت بهتر او از قضایا کمک می‌کند. گاهی اوقات در مورد تکنولوژی‌های جدید با او صحبت کنید و توئیتر خود را در کنار او چک کنید. آشنایی او در مورد بسیاری از موارد باعث رشد او می‌شود و تغییر را برایش هیجان‌انگیز می‌کند.
به کودکان آزادی عمل و اختیار بدهید
برای رسیدن به خواسته‌های قلبی خودتان فرزندتان را قربانی نکنید. به او آزادی عمل بدهید و بگذارید خودش انتخاب کند. نگران ادامه تحصیل او نباشید. هر کسی با تجربه و شناختی که در مسیر زندگی بدست می‌آورد، راه خود را پیدا می‌کند.
خط مشی تعیین نکنید
کودک را رها کنید تا خودش مسیر را پیدا کند. چارچوب و قوانین برایش قرار ندهید. بگذارید خودش قدرت تشخیصش را بالا ببرد. به نظر«پیاژه» بازی باید بدون دخالت بزرگسالان صورت گیرد تا قدرت رشد اخلاقی کودک را بالا ببرد. مجبور کردن او به رعایت قوانین، انعطاف پذیری ذهن او را کاهش می‌دهد. اعمال محدودیت کودک را ضعیف و شکننده و ترسو بار می‌آورد.
از شما متشکریم که متن بالا را خواندید، لطفا هر‌گونه نقد و نظری دارید به ما اطلاع دهید. کامنت بگذارید یا از طریق تماس با ما برایمان ایمیل بفرستید. سمینا در راستای رشد کودکان و بروز خلاقیت آنها مطالب را برای مطالعه شما دوستان تولید و جمع‌آوری کرده است. امیدواریم خوشتان بیاید.
به عنوان نکته آخر، فراموش نکنید که رعایت موارد بالا موجب رشد و خلاقیت کودک می‌شود. اما باید طوری عمل کنید که عملکرد کودک نیز کنترل شود و آزاد گذاشتن او منجر به سوء استفاده از موقعیتش نشود.
