دنیای امروز عصر تکنولوژی و سازههای پیشرفته است. رفتارهای انسانی نیز از این تغییرات مستثنی نیستند. روند زندگی مدرن به گونهای شکل گرفته که افراد خواه ناخواه مجبور به استفاده از ابزارهای تکنولوژی میشوند. بزرگسالان با توجه به اقتضای سنی و کاریشان ملزم به استفاده از موبایل هوشمند، تبلت و لپ تاپ هستند.
قطعا حضور تکنولوژی در زندگی علاوه بر انجام بسیاری از کارها در مدت زمان کوتاه، باعث صرفه جویی در وقت نیز میشود. این مسئله منفعت زیادی برای بزرگسالان دارد. اما برای کودکان، به خصوص کم سن خطرات و مضراتی به همراه دارد.
در استفاده از هر چیز نباید افراط یا تفریط کرد. با توجه به جذابیت استفاده از گوشیهای هوشمند و تبلت، رفته رفته استفاده از این وسایل وابستگی و اعتیاد به همراه میآورد.
کودکان نسل قبل بازیهای زیادی انجام میدادند. در آن زمان خبری از گوشیهای هوشمند نبود. کودکان در حیاط منزل خاله بازی و در کوچه گل کوچیک بازی میکردند. اسباب بازی مورد علاقه دختران عروسک و وسایل آشپزی بود.آنها به صورت جمعی با یکدیگر بازی میکردند و از مسئولیت اجرای نقششان به خوبی برمیآمدند.
کودکان امروزی نسبت به بازیهای گذشته واکنش و علاقه خاصی نشان نمیدهند. در واقع وقتی از آنها میخواهیم خاله بازی یا ماشین بازی کنند به بازیهای جمعی و فیزیکی اشاره نمیکنند. آنها با استفاده از نصب برنامههایی با این قابلیت در گوشی هوشمند، تبلت و لپ تاپ در یک محیط تصویری با کیفیت نمایش بالا، خاله بازی و ماشین بازی مجازی میکنند.
در واقع اپلیکیشنهای پیشرفته، امروزه قابلیتهای عجیبی دارند. به راحتی دانلود شده و حتی قابلیت حذف، اضافه و ارتقا دارند. کودک به تنهایی در یک محیط دیجیتالی با دوستان انیمیشنی بازی میکند و حتی در محیط خارج از بازی از آنها صحبت میکند. و در مواردی خواب آنها را میبیند.
این کودکان لذت شناخت و پیدا کردن دوست را به شیوه متفاوت تری کسب میکنند. خیلی از کودکان خاله بازی و ماشین بازی را تجربه نکردهاند و در محیطهای آپارتمانی مسحور بازیهای دیجیتالی شدهاند. ادامه این روند برای نسل فعلی و نسلهای بعد آسیبهای رفتاری و شناختی به همراه خواهد داشت.
مضرات استفاده از تبلت برای کودکان
اعتیاد شدید به این دستگاهها علاوه بر اتلاف وقت کودکان، باعث خیره شدن به صفحه رنگی و مسخ آنها میشود. پیامد منفی این مسئله گریبانگیر تحرک، خلاقیت و هوش کودکان میشود.
بسیاری از والدین وقتی میبینند فرزندشان توانایی استفاده از وسایل فناوری را دارد خوشحال میشوند و از باهوش بودن فزندشان استقبال میکنند در حالی که تبعات جبران ناپذیر این مسئله بیشتر از منفعت آن است. با توجه به محیط رشد کودک، میتوان سن استفاده از وسایل هوشمند مانند تبلت را تعیین کرد.
والدین عزیز برای آگاهی از روش های تربیتی درست به سایت رادیو قصه به قسمت تعلیم و تربیت کودک و برای کودکان خود به قسمت قصه کودکانه صوتی مراجعه کنید.
به طور معمول کودک از سه سالگی به بعد، شرایط استفاده از تبلت را دارد اما تمام این موارد به هدف والدین و میزان دقت و کنترلشان در استفاده کودک از این وسایل برمیگردد. بسیاری از والدین که شاغل هستند یا حوصله سر و کله زدن با کودک را ندارند تبلت را جایگزین فعالیتها و وظایف پدر مادریشان میکنند.
شرایط استفاده از تبلت در کنار کنترل والدین
با شرایط حاکم بر جامعه نمیتوان کودک را از داشتن تبلت منع کرد. البته عدهای با تربیت درست و صرف وقت بیشتر، مانع از توجه کودک به این وسایل میشوند. اما این کودکان به مرور که در گروه دوستان قرار میگیرند با مشاهده رفتار تبلیغی آنها نسبت به تبلت، مشتاق استفاده از این وسیله میشوند. در این شرایط والدین مجبور به موافقت میشوند اما باید توجه کنند که همراهی و کنترل روی رفتار فرزندشان داشته باشند.
بهتر است شرایط زمانی مشخصی را برای کودک تعیین کنید و در زمانهای خارج از استفاده تبلت بازیهای جذاب برای او جایگزین کنید. البته بازیهای آموزشی بسیاری متناسب با سن کودک نیز جود دارند.
عواقب استفاده از تبلت
میزان فعالیت بدنی کودک کاهش مییابد و تحرکی ندارد. این کم تحرکی باعث درد در ناحیه کمر و گردن، تاری دید و ناهماهنگی اندامها میشود. وقتی کودک تحرک نداشته باشد مغز فرمانی برای حرکت به اندامها صادر نمیکند. در نتیجه این کودکان بخاطر نبود هماهنگی بین اندامها دچار مشکلات حسی و حرکتی میشوند. یکی از دلایل استفاده رایج تبلت بین کودکان، ارزش گذاری کاذب در این زمینه است. بچهها به خاطر داشتن این وسیله به یکدیگر پز میدهند.
معایب استفاده از تبلت
کودک در هنگام بازی با تبلت ممکن است دچار شکستهای پیاپی شود این مسئله توانمندی کودک را زیر سوال میبرد و اعتماد به نفس او را کاهش میدهد. دوری از ارتباط اجتماعی با دیگران و ناتوانی یا ضعف در دوستیابی آنها را دچار مشکل میکند. کودک درگیر در بازی، فرصت بروز خلاقیت را از خود میگیرد و اجازه فکر کردن ندارد. در نتیجه قدرت ذهنی برای ساخت و حل مسئله ندارد.
علاوه بر مشکلات جسمی در ناحیه کمر، گردن و چشم، توان ارتباط کلامی، میزان تمرکز و روابط عاطفی کودک نیز آسیب میبیند. یکی از عواقب احتمالی استفاده بیش از حد وسایل الکترونیکی، اوتیسم است. پس هرگاه خواستید کودکتان را ساکت کنید به جای دادن تبلت به عواقب این کار فکر کرده و تجدید نظر کنید.
سمینا هر روز با ارائه مطالب جدید در مورد کودکان، در جهت افزایش آگاهی والدین تلاش میکند.