لوس شدن کودک یکی از دغدغه‌های حوزه تربیتی در خانواده‌ها است و روز به روز در حال افزایش است. براساس نظر روان شناسان لوس بودن یا لوس شدن یک اختلال رفتاری است که باعث می‌شود کودک نتواند تعامل خوبی با هم سن و سالان و بزرگتر‌های خود برقرار کند.
یکی از دلایل اصلی لوس شدن کودکان رفتار ضعیف و غیر قاطع والدین می‌باشد. زمانی که کودک برای رسیدن به خواسته‌اش اصرار می‌ورزد بهتر است والدین واکنش قاطعانه‌ای داشته باشند. اگر والدین از روی محبت و دلسوزی با خواسته کودک موافقت کنند، کودک لوس شده و برای رسیدن به تمام خواسته‌هایی که دارد از این روش استفاده می‌کند.
معمولا کودکان لوس از روش‌های متفاوتی استفاده می‌کنند تا والدین را قانع کنند. اگر کودک به طور طبیعی و با اصرار به والدین به خواسته‌اش نرسید شروع به گریه و زاری می‌کند تا نظر آن‌ها را جلب کند. اگر والدین به گریه او واکنش و توجه نشان دادند، این رفتار به یک عادت بد در کودک تبدیل می‌شود و قابل تکرار است. اما اگر پدر و مادر به گریه او توجهی نشان ندهند کودک سعی می‌کند چاره دیگری بیاندیشد تا توجه آن‌ها را نسبت درخواست نامعقول خود جلب کند. او با فریاد زدن و جیغ کشیدن سعی در جلب توجه دارد. بهتر است در این شرایط والدین واکنشی مشابه و هماهنگ از خود نشان دهند.
محبت والدین به کودک
اگر محبت والدین به کودک به اندازه و معقول باشد کودک را لوس نمی‌کند و نشان دهنده دوست داشتن بی قید و شرط والدین است. محبت به معنی همراهی مداوم و همیشگی نیست بلکه مادر باید بگذارد کودک زمین بخورد تا بلند شدن را یاد بگیرد. نوع تربیت و برخورد والدین با کودک در استقلال فردی کودک تاثیر گذار است. لوس شدن به دختر یا پسر بودن ربطی ندارد اما ریشه در رفتار والدین با کودک دارد.
تک فرزندی
یکی از مواردی که رابطه بسیار مهمی با لوس شدن دارد، پدیده تک فرزندی است. زمانی که والدین تمام توجه خود را معطوف به یک نفر می‌کنند و فرزند رقیبی در این زمینه نمی‌بیند به مرور زمان لوس می‌شود و انتظار برآورده کردن خواسته‌های نامعقولش را از طرف والدین دارد.
بهتر است والدین شرایطی را برای تعامل کودک فراهم کنند تا بتواند بسیاری از موارد را از هم سن و سالانش یاد بگیرد. محرومیت از خواسته‌ها و شکست خوردن کودک به او می‌آموزد که چطور خودش را مدیریت کند. او باید متوجه شود که هر چیز آن‌گونه که او می‌خواهد پیش نمی‌رود. به طور مثال در شرایطی که با گوشی بازی می‌کند برایش زمان تعیین کنید تا ملزم باشد در زمان مقرر آن را کنار بگذارد. اگر برای جلب نظر شما گریه کرد نباید دلتان بسوزد. باید به او بگویید به خاطر رفتارت ۲۴ ساعت از بازی با گوشی محروم می‌شوی.
تنها راهکار مؤثر در این موقعیت، هماهنگی والدین در رفتارشان است. در واقع عامل اصلی لوس شدن کودک والدین هستند که از روی دلسوزی مرتکب اشتباه می‌شوند.
چرا کودکان لوس می‌شوند؟
روش‌های غیرقابل قبول والدین از نظر تربیتی باعث محبت افراطی نسبت به کودک می‌شود. این مسئله مانع اجتماعی شدن رفتار و عملکرد کودک شده و او را کم تحمل و عجول بار می‌آورد.
نشانه‌های کودکان لوس
همیشه طلبکار است و انتظار دارد تمام خواسته‌هایش عملی شود. غرغرو و ناراضی است. نه شنیدن را دوست ندارد و حاضر به استدلال نیست به این خاطر پیوسته در حال استدلال و توجیه کردن است. سعی می‌کند دیگران را با نظر و خواست خود همراه کند نه این که خودش همراه شود. بی ادب و بی‌حوصله است از انجام کاری لذت نمی‌برد و دائم شکایت می‌کند.
بسیاری از این نوع رفتار‌های کودکان ممکن است ناشی از بیش فعالی باشد. اگر مسئله مشکوکی را در رفتار او مشاهده کردید حتما با یک متخصص اطفال مشورت کنید. به عقیده روان شناسان کودک نگرانی بیش از حد والدین در مورد فرزندشان، او را لوس می‌کند. وقتی پدر و مادر برای فرزند حد و مرز و چارچوبی معین نمی‌کنند در واقع به نوعی به او آسیب می‌زنند. محبت برای کودک لازم است و نباید آن را دریغ کرد اما حد و اندازه نگه داشتن به نفع والدین و خود فرزند است.
چگونه کودک لوس را اصلاح کنیم؟
برای اصلاح کودک لوس باید والدین با هم هماهنگ شوند و قوانین تربیتی درستی اعمال کنند تا به تدریج رفتار کودک تغییر کند. اگر کودک شما نوپا یا در مقطع پیش دبستانی است و رفتار‌های لوس مآبانه از خودش بروز می‌دهد روش‌های زیادی برای متوقف کردن آن وجود دارد.
جبهه متحد تشکیل دهید
پدر و مادری که از بچه مراقبت می‌کنند در موقعیت‌های نیازمند قاطعیت و نرمش، باید مقررات واحد و مشخصی داشته باشند. اگر والدین از هماهنگی لازم برخوردار نباشند کودک گیج می‌شود و زمانی که بزرگتر شود با سوء استفاده از سیاست یکی از والدین علیه دیگری استفاده می‌کند تا به خواسته مطلوبش برسد.
والدین عزیز برای آگاهی از روش های تربیتی درست به سایت رادیو قصه به قسمت تعلیم و تربیت کودک و برای کودکان خود به قسمت قصه کودکانه صوتی مراجعه کنید.