تا به حال در زندگی دوست خیالی داشتید؟ داشتن دوست خیالی فقط منحصر به کودکان نیست. بسیاری از افراد در سنین مختلف به خصوص سالمندی این شرایط را تجربه می‌کنند. اما در این جا منظور ما کودکان هستند. کودک از سه سالگی به بعد شروع به خیال پردازی در مورد یک شخص یا دوست خیالی می‌کند. این خیال پردازی چارچوب‌های مختلفی دارد. مثلا بعضی از دوستان خیالی فقط هنگام ناراحتی و تنهایی به خاطر آورده می‌شوند. بعضی دیگر در طول روز با کودک همراه هستند. با هم بازی می‌کنند، غذا می‌خورند و در کنار هم می‌خوابند. تنها مسئله خیالی و نامرئی بودن این دوستان است.
شما هرگز قادر نیستید دوست او را ببینید. اما می‌توانید از او بخواهید که ظاهر دوستش را برای شما توصیف کند. زمانی که بیشتر اوقات با دوست خود سرگرم و مشغول است او را شماتت نکنید، درسته این مسئله در نگاه اول نگران کننده است اما بخشی از رشد آن‌ها محسوب می‌شود. تلاش کنید نظر کودکتان را جلب کنید تا در مورد تخیلاتی که برای دوست خیالی‌اش در ذهن می‌پروراند با شما صحبت کند. البته کودک اصرار ندارد که شما حتما دوست او را ببینید. اما در مواقعی ممکنه است به شما اخطار‌هایی از این دست بدهد: مامان چرا برای کامبیز بشقاب غذا نذاشتی، مامان مراقب باش علی روی مبل خوابیده.
کودکان به این شخصیت خیالی هویت می‌بخشند و برایش اسم انتخاب می‌کنند. و بسیار علاقه مند به ارتباط کلامی با او هستند. عمق ارتباط کودک در چنین مسئله‌ای بسیار مهم است. میزان این دوستی نباید خیلی عمیق و ادامه دار باشد. در صورتی که مشاهده کردید فرزندتان در دوران مدرسه نیز به این روند ادامه می‌دهد حتما به یک روانشناس کودک مراجعه کنید.
دوست خیالی از کجا می‌آید و چه هویتی دارد؟
کودکان عاشق شخصیت‌های فانتزی و تخیل در مورد آن‌ها هستند. در باور آن‌ها پری دریایی، بابانوئل، سوپرمن و خیلی از شخصیت‌های دیگر وجود دارند.
کودکان نوپا و پیش دبستانی بیشتر از سنین دیگر این مورد را تجربه می‌کنند. پاسخ به چرایی وجود دوست خیالی ما را با دنیای تخیل کودکان بیشتر آشنا می‌کند. کودک در این سن در معرض آموزش‌های مختلفی قرار می‌گیرد: مثل دستشویی رفتن، کلاس رفتن. اگر کودک در هنگام یادگیری این آموزش‌ها دچار اضطراب شود، در ذهن خود دوست خیالی را پرورش می‌دهد تا از بار ذهنی اضطرابش کم کند و بتواند مهارت‌های اجتماعی خود را با او تمرین کند.
دوست خیالی به نوعی همراه خوبی برای کودک است. چون احساسات او را درک می‌کند و در هنگام مواجهه با مشکلات سخت با او همراهی می‌کند. شجاعتی که کودک در تخیل به دوست خیالی‌اش می‌بخشد، به خودش نیز برمی‌گردد و به او در هنگام ترس، شجاعت را یاد می‌دهد و کودک به حمایت دوست خود در مقابل سختی‌ها احتیاج دارد.
دوست خیالی می‌تواند یک همراه ایده‌آلی برای کودک شما باشد. نکات مثبت بسیاری نیز برای دوست خیالی می‌توان درنظر گرفت. مثلا هر زمان کودک به او نیاز دارد حاضر می‌شود و هرگاه اراده کند او پی کار خودش می‌رود. دوست خیالی همیشه موافق خواسته‌های کودک است. در واقع کودک اگر خطایی کرده باشد می‌تواند گناه را به گردن دوست خیالی بندازد، یا احساسات خودش را از زبان او بیان کند. مثلا ممکن است بگوید: کامبیز دوست ندارد خاله او را ببوسد.
رفتار والدین در برابر دوست خیالی کودکان
والدین باید یاد بگیرند با دوست خیالی کودک خود کنار بیایند. این مسئله به نفع والدین است. چون صمیمیت ایجاد شده بین دو طرف باعث جلب اعتماد بیشتر می‌شود. طبق آمار منتشر شده در سال ۲۰۰۴ مشخص شد که ۶۵ درصد از کودکان تا ۷ سالگی دوست خیالی دارند.
سمینا پیشنهاد می‌کند والدین مطالب زیر را بخوانند تا در مورد رفتار خود با کودک‌شان آگاهی پیدا کنند.
بیش از حد نگران نشوید
در مورد دوست خیالی مخالفت نکنید. کودک شما به توجه شما نیاز دارد. اگر غیر از این رفتار کنید او سرخورده شده و بیشتر به رابطه‌اش با دوست خیالی علاقه نشان می‌دهد. کودکان به راحتی واقعیت را از تخیل تشخیص می‌دهند پس نیاز نیست مطلبی را به او گوشزد کنید. با او همراهی کنید و وانمود کنید از بودن دوست خیالی‌اش در کنار میز غذا، خرسند هستید.
کودکان به مرور که وارد دوران مدرسه شوند به مرور با دوست خیالی خود ارتباط کمتری می‌گیرند. به این ترتیب شخصیت خیالی از کودک خداحافظی کرده و ناپدید می‌شوند. البته باید بدانید اگر کودک شما بعد از گذراندن کلاس اول و دوم باز هم با دوست خیالی در ارتباط است و این روند مانع اجتماعی شدن و دوست‌یابی او می‌شود، باید حتما با روانشناس متخصص، در این زمینه مشورت کنید.
محدودیت تعیین کنید
اگر کودک شما مسئولیت کار‌هایش را نمی‌پذیرد و یا آن را به گردن دوست خیالی‌اش می‌اندازد باید برای او محدودیت تعیین کنید و طوری صحبت کنید که متوجه شود از عواقب کار‌هایش نمی‌تواند فرار کند. اگر کار نامناسبی انجام می‌دهد، می‌گوید لوسی این کار را می‌کند، یا مامان لوسی او را مجبور به کاری نمی‌کند. به او بگویید که لوسی در خانه خودشان هرکاری می‌تواند بکند اما در خانه ما، باید به قوانین خانه اهمیت بدهد.
به یاد داشته باشید که کودک شما مسئولیت عواقب کارش را به عهده دوست خیالی نگذارد. سرزنش کسی دیگر بابت خطایی که خودش مرتکب شده دروغگویی و کار بدی است. خودتان را مشتاق شنیدن حقیقت نشان دهید و صداقت او را تشویق کنید، هم‌چنین عاقبت انجام هر خطایی را به نشان دهید.
زندگی واقعی را برای او جذاب کنید
جاذبه‌های زندگی واقعی را به او نشان دهید. او را به پارک، سینما، موزه و کتابخانه ببرید تا با این مکان‌های تفریحی آشنا شود و دوستان هم‌سن خود را پیدا کند. بازی‌های شاد را با او انجام دهید و برادر یا خواهرش را نیز در این بازی درگیر کنید. با وجود اینکه دوست خیالی برای کودک در مواردی سرگرم کننده است اما با کسب تجربیات در دنیای واقعی یاد می‌گیرد که زودتر با دوست خیالی خود خداحافظی کند.